İlk defa “Milli Kütüphane” adı ile 1910 yılında Konya Valisi Muammer Bey’in öncülüğü ile eski Rehberi Hürriyet Okulu içinde bir binada kurulmuştur. Kütüphanenin 1919 yılında 1 memur, 1 odacı kadroları Özel İdarece temin edilmiş ve Özel İdare’ye bağlı olarak uzun yıllar hizmet vermiştir. Kütüphane sırayla Maarif evlerine, Şerafettin Camii yakınında bir binaya, Vali İzzet Bey zamanında da Hacı Hasan Camii ne taşınmıştır.
Uzun yıllar Hacı Hasan Camii’nde kalan Kütüphane kuruluş hazırlıklarını burada tamamlamıştır. 1947 yılında Milli Eğitim Bakanlığı Kütüphaneler Genel Müdürlüğü emrinde “Konya Umumi Kütüphanesi” adıyla çalışmaya başlamıştır.
1950 yılında, daha sonra yıkılmış olan Alaeddin Tepesi’ndeki Halkevi binasının bir katına taşınmış, 1955 yılında da Anıt alanındaki Halkevi Kütüphanesini de içine alarak hizmete girmiştir. Bu bina halen Devlet Tiyatrosu olarak kullanılmaktadır.
1978 yılında Mevlana Tetkikleri Enstitüsü olarak yapılan bugünkü hizmet verdiği binaya taşınmıştır.
GÖREVİMİZ
Kütüphanemizin görevi, her yaş ve her seviyedeki vatandaşlarımızın çeşitli konulardaki eserlerden ücretsiz olarak yararlanmalarını sağlamak, ülkemizin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunmak, kütüphanelerimize kazandırılan eserleri, okuyucuya sunmak. Vatandaşlarımızın Atatürk ilke ve inkılâplarına, ülkemizin bölünmez bir bütün olduğu hususunda bilinçlenmelerine, gençlerimizin milli ahlak ve terbiye kurallarına, geleneklerimize bağlı insanlar olarak yetişmelerine, edebiyat ve düşünce hayatımızın en iyi ve en yeni ürünlerini tanımalarını sağlamak ve yardım etmektir,
Bu amacı gerçekleştirmek için Kütüphanemiz çeşitli fikir ürünlerini toplar, onları en kolay kullanılabilir hale getirmek için organize eder ve en seri şekilde hizmete sunar.
Konya diğer kültür kaynaklarında olduğu gibi kütüphaneler yönünden de zengin bir geçmişe sahiptir. İlk kütüphane Selçuklu Türkleri devrinde Emir Şemsettin Altınapa tarafından İplikçi Medresesi’nde açılmış, bundan sonra Nizamiye Hangahı’nda ve Sadreddin-i Konevî Medresesi’inde, Kutlu Melek Hatun tarafından ise Atabekiye Medresesi civarında çok sayıda kütüphaneler kurulmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu devrinde hala bugün hizmete devam etmekte olan Mevlana Dergâhı Kütüphanesi ile 1795 yılında yapılan Yusufağa Kütüphaneleri kurulmuştur.
Türkiye’nin tarihi, modern ve büyük ili olan şehrimizin kültürel kalkınmada önemli bir yeri olan kütüphane hizmetlerinin sayı ve nitelik bakımından daha iyi bir şekilde yürütülmesine gayret edilmektedir.
Konya İl merkezinde Bakanlığımıza bağlı 4 halk kütüphanesi, 1 bölge cilt atölyesi bulunmaktadır. İl Halk Kütüphanesi bünyesinde hizmet vermekte olan Bölge Cilt Atölyesinde Konya, Karaman ve Isparta illerinde hizmet vermekte olan kütüphanelerin kitapları ciltlenmektedir.
İlçe ve kasaba kütüphanelerinin sayısı 33 tür. Halk kütüphanelerinde çalışan personel sayısı 87 dir. İl Halk Kütüphanesi ile Akşehir, Çumra, Ereğli. Sarayönü, Kadınhanı, Beyşehir, Seydişehir kütüphaneleri müdürlüktür.
TEŞKİLAT
Kütüphane Müdürlüğümüz İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet vermektedir. İller İdaresi Kanunu’na göre de Konya Valiliği’ne bağlıdır. Merkez kütüphane dışında 3 şube, bir gezici kütüphane ve bir de Bölge Cilt Atölyesi vardır.
İL HALK KÜTÜPHANESİ MÜDÜRLÜĞÜ
1910 yılında kurulan Kütüphanemiz, Mevlana Meydanındaki kendi binasında hizmet vermektedir. Bina, kitap ve okuyucu yönünden Konya’nın en büyük kütüphanelerinden biridir. Kütüphane okuma salonu, çocuk bölümü, süreli yayın-Prof Dr. Feridun Nafiz Uzluk bölümü, cilt atölyesi, konferans salonu, teknik işler, kitap depoları, fotokopi, internet ve idari odalardan oluşmaktadır. Toplam 310 kişilik okuyucu kapasitesine sahiptir. 2007 yılı istatistiklerine göre okuyucu sayısı 255705 dir. Toplam kitap sayısı ise 55835 tir.
Okuma salonu: Binanın ikinci katında bulunmaktadır. 16 yaş ve üzeri kullanıcılara hizmet vermektedir. Kitaplar burada konularına göre açık raf sistemine göre yerleştirilmiştir. Bu salona gelen kullanıcı buradaki memurların rehberliklerinde istedikleri kitaba ulaşmaktadırlar. Kitaba ulaşmak için önlerinde herhangi bir engel bulunmamaktadır. İsteyen okuyucuda kaynak kitapların dışındaki kitapları ödünç olarak almaktadırlar.
Çocuk bölümü: 16 yaşına kadar olan çocukların yararlandığı bölümdür. Kütüphanemizin zemin katındadır. Burada çocuklara yönelik kitaplar bulunmaktadır. Kullanıcılar buradaki kitaplardan kütüphanede yararlandıkları gibi ödünç alarak evlerine de götürebilmektedirler. Burada da kitaplar konularına göre açık raf sistemine göre yerleştirilmişlerdir.
Süreli yayın bölümü: Bu bölümde kütüphanemize gelen süreli yayınlar kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır. Konya’da yayınlanan günlük gazete ve diğer süreli yayınlarda bulunmaktadır. Konya ve Mevlana ile ilgili yayınlar burada hizmete sunulmaktadır. Ayrıca Prof. Dr. Feridun Nafiz Uzluk’un bağışladığı 6893 adet kitap burada bulunmaktadır. Onun için bu bölümün diğer adı Uzluk olarak bilinmektedir.
Konferans salonu: Binanın zemin katında bulunan bu salonda çeşitli kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğü 28 Nisan 2008 tarihinden itibaren burada çocuklara yönelik olarak çeşitli çizgi ve öğretici filmlerin gösterisini yapacaktır.
Ayrıca kütüphanemizin girişinde bulunan fuayede çeşitli sergiler düzenlenmektedir.
Kütüphanenin okuyucusu genellikle öğrenciler olmaktadır. Öğrenciler kütüphaneyi ödev amaçlı kullandıkları için okulların açık olduğu aylarda kapasitesinin üzerinde okuyucu geldiği için okuma salonları yetersiz kalmaktadır. Okulların kapalı olduğu yaz aylarında ise okuyucu sayısında gözle görülür bir düşüş görülmektedir. Bu düşüş okuma alışkanlığının yerleşmediğini ve ödevin bu konuda belirleyici bir rol oynadığını göstermektedir.
Kütüphanemiz, bina olarak artık yetersizdir. Konya’ya yakışacak bir şekilde çizilecek özel bir proje ile yapılan yeni bir binaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Konya süratle gelişen ve büyüyen bir şehirdir. Okuma alışkanlığının gelişmesinde ve bütün vatandaşların yararlanması göz önüne alınarak modern başka kütüphanelere ihtiyaç duyulmaktadır.
ÇALIŞMA SİSTEMİ/EĞİTİM DÜZENİ 1-TEKNİK HİZMETLER
a)Kitap sağlama: Kütüphanemiz kitaplarını satın alma ve bağış yoluyla sağlamaktadır. Bakanlığımız tarafından satın alınan kitaplar da kütüphanemize gelmektedir. Kütüphanemize giren kitapların serüvenine bir göz atalım. Gelen kitaplar teknik işlerde kolilerden çıkarılarak listelerden kontrol edilirler. Bu kitapların mühür ve kaşeleri basılır. Artık kütüphanemizin kitapları olmuştur. Bütün kitapların teker teker tasnifi yapılır. Kitap Demirbaş Defterine kaydedilir. Kitap Demirbaş Defterine kaydedilen kitaplar internete girilir. Teknik işlerdeki bu kitapların ciltleri kontrol edilir ve gerekli düzeltmeler yapılır. Kitapların çabuk yıpranmamaları, uzun ömürlü olmaları ve albenilerini kaybetmemeleri için burada d-c fix ile kaplanır. İşlemleri biten kitaplar okuyucunun hizmetine sunulmak için hangi bölüme ait ise o bölümde görev yapan personele teslim edilir. Ve internet aracılığı ile kaynak kitapların dışındaki kitaplar ödünç olarak evlere verilir.
b)Cilt işleri: Kütüphanemizde Bölge Cilt Atölyesi bulunmaktadır. Bu atölyede, Kütüphanemizin, Bağlı şube kütüphanelerimizin ve Konya, Karaman, Isparta’da bulunan halk kütüphanenin kitapları ciltlenmektedir. Yılda 2000 kitabın cildi yapılmaktadır.
2- OKUYUCU HİZMETLERİ
a)Müracaat hizmeti: Kütüphanemiz okuma salonunda müracaat bölümü bulunmaktadır. Bu bölümdeki kaynak eserlerden okuyucunun büyük çoğunluğu yararlanmaktadır. Bu bölüm kütüphanenin rehberlik bölümünü de yapmaktadır. Diğer kitaplar açık raf sistemine göre okuyucun hizmetine sunulmuştur. Aynı sistem çocuk bölümünde ve süreli yayın bölümünde de uygulanmaktadır.
b)Ödünç verme hizmeti: Okuyucular kütüphanemizden kendi kitaplarından, kütüphanemizin kitaplarından yararlanabildikleri gibi, kaynak eserlerin dışındaki kitapları 15 gün süre ile evlerinde veya işyerlerinde okumak için ödünç alabilmekteler.
c)İnternet hizmeti: Okuma salonu ve çocuk bölümünde okuyucuların kullanabilecekleri internet bölümleri oluşturulmuş olup, isteyen okuyucunun çıktı almalarına yardımcı olunmaktadır.
d)Fotokopi hizmeti: Kütüphanemizde isteyen okuyuculara fotokopi hizmeti verilmektedir. Fotokopi sayesinde kitapların yıpranması önlenmektedir. Hem de daha çok okuyucunun kütüphaneden yararlanması sağlanmaktadır.
Kütüphanemiz, çalışan vatandaşlarımızın ve öğrencilerin daha çok yararlanması için Pazar günü dışında okuyucuya mesai saatleri içinde açık tutulmaktadır. Öğle tatilinde de kesintisiz hizmetini sürdürmektedir. Kütüphanemiz yalnızca Pazar günleri ve resmi tatil günlerinde kapalı kalmaktadır.
3- EĞİTSEL VE KÜLTÜREL FAALİYETLER
Müdürlüğümüz ve şubelerimizde “Kütüphanelerde Eğitsel Faaliyetler Yönetmeliği”ne göre önemli günler ve haftalar kutlanmaktadır. Özellikle Kütüphane Haftalarında yoğun programlar hazırlanmakta,”Kütüphane Haftasını Kutlama Yönetmeliği” doğrultusunda bilimsel toplandılar, açık oturumlar, paneller, konferanslar, münazaralar, şiir, resim ve kompozisyon yarışmaları ile genel bilgi ve kültür yarışmaları, kitap fuarları düzenlenmektedir. Her yarışmada derece alanlara ödüller ve yarışmaya katılanlara belgeler verilmektedir. Ayrıca kütüphaneden en çok yararlanan ve davranışlarıyla diğer okuyuculara örnek olan okuyuculara da ödüller verilmektedir. Kütüphanelere kitap bağışı yapan, ya da başka yönde katkıda bulunanlar “Kütüphane dostu” seçilerek plaket verilmektedir. Bu yıl kütüphane haftasında ilköğretim ve ortaöğretim öğrencileri arasında öykü yarışması düzenlenmiş olup, dereceye giren 15 öğrencimiz velileri ile birlikte 23 Nisan günü Kapadokya gezisine götürüleceklerdir.
Kütüphanemizin 200 kişilik bir konferans salonu bulunmaktadır. Bu salonda yapılan bilimsel toplantılar, konferanslar, anma günleri, haftalar, sempozyumlar ve açık oturumlar yapılmaktadır. Bu gibi kültürel faaliyetlerle kütüphanemiz bir kültür merkezi görevini yürütmektedir.
4- DERLEME İŞLERİ
2527 sayılı Basma Yazı ve Resimleri Kanununa göre il içinde çalışan matbaalarda basılan basılı materyalleri derleyerek ilgili yerlere gönderme görevi de aynı kanunun ikinci maddesine göre Müdürlüğümüzün görevleri içerisinde yer almaktadır ve bu görev yerine getirilmektedir.
ŞUBE KÜTÜPHANELERİMİZ
Selçuklu İlçe Halk Kütüphanesi. Kule Site civarında bulunan İnönü Parkının içinde bulunmaktadır. İki salonu vardır. 2007 yılı istatistiklerine göre 11058 kitabı bulunmaktadır. 2007 yılında 14282 okuyucu yararlanmıştır. Faik Soyman Halk Kütüphanesi. Karatay Belediyesi katlı otoparkının civarında bulunmaktadır. Bir salonu vardır. 2007 yılı istatistiklerine göre kitap sayısı 7780 dir. 2007 yılında 7281 okuyucu yararlanmıştır.
Beyhekim Halk Kütüphanesi. Beyhekim Mahallesinde, İl Sağlık müdürlüğünün arkasında tek katlı bir binada hizmet vermektedir. 2 oda bir salonu bulunmaktadır. 2007 yılı istatistiklerine göre 7716 kitabı bulunmaktadır. 2007 yılında 5309 okuyu yararlanmıştır.
